Hoe fruitbomen te vermeerderen voor een eindeloze voorraad appels, citroenen en meer
Fruitbomen vermeerderen is echt een boeiend proces dat soms wat uitdagingen kent, maar je krijgt er wel de opbrengst van. Voor veel tuiniers is het een mooie kans om thuis je eigen appels, perziken of peren te kweken (wat zorgt voor die heerlijke, verse smaak). Het is daarnaast een leuke manier om je tuin wat diverser te maken en bovendien een mooi project voor wie echt de tijd en inzet heeft.
Wanneer en hoe fruitbomen vermeerderen
Er zijn verschillende manieren om fruitbomen te vermeerderen, zoals stekken, enten en luchtlagen. Enten is een techniek die meestal van late winter tot in de zomer wordt toegepast (afhankelijk van welke methode je kiest op een specifiek moment in het jaar). Tonia Lordy legt het zo uit: “Enten wordt gedaan van laat in de winter tot en met de zomer, maar verschillende technieken worden op verschillende tijden van het jaar gebruikt.”
Voor stekken, zoals je vaak bij moerbei ziet, is het beste moment het vroege voorjaar. Dit wordt vaak een groen hout stek genoemd. Voor vijgen haal je je stekken daarentegen binnen als de planten in rust zijn. En als je kiest voor luchtlagen, bijvoorbeeld bij vijgen, dan kun je dat doen van het vroege voorjaar tot het vroege zomer (omdat de groeiomstandigheden dan optimaal zijn).
Fruitbomen vermeerderen via stekken
Stekken is een populaire methode voor soorten als vijg, granaatappel en vlierbes. Je begint met het kiezen van een gezonde tak waarvan de dikte ongeveer zo is als een potlood tot een vinger. Daarna snijd je de onderkant van de tak schuin af onder een hoek van 45 graden. Het kan helpen als je het uiteinde wat wortelhormoon geeft (dit stimuleert de groei van nieuwe wortels). Vervolgens plant je de stek in perliet, dat is een goed medium voor de eerste wortelvorming, voordat je later overstapt op potgrond.
Enten: de populairste methode
Enten is veruit de meest gebruikte methode voor het vermeerderen van fruitbomen, omdat het vaak tot goede resultaten leidt. Jeff Jabco geeft hierbij het advies: “Besteed wat tijd aan het onderzoeken van de beste onderstam voor je gewenste fruit, met aandacht voor bodemafvoereisen” (dus let goed op hoe het water in de grond wegloopt). Bij bench grafting kies je een onderstam met een sterk wortelstelsel en zorg je ervoor dat de cambiumlagen van de stek (scion) en de onderstam goed op elkaar aansluiten voordat je ze met enttape aan elkaar vastmaakt.
Andere methoden: oculeren en luchtlagen
Naast enten zijn er ook methodes zoals oculeren en luchtlagen. Oculeren lijkt erg op bench grafting: hierbij plaats je een actieve bladknop (die mooi in de schors zit) van de ontvangende boom onder de schors in. Luchtlagen werken iets anders. Je selecteert gezonde takken, verwijdert een klein stukje schors (om zo de cambiumlaag bloot te leggen) en wikkelt de wond daarna in met vochtig veenmos en plasticfolie (dit helpt de nieuwe wortels zich te ontwikkelen).
Veelvoorkomende valkuilen vermijden
Als je aan de slag gaat met vermeerderen, is het belangrijk om op een paar dingen te letten. Zo moet je altijd goed ontsmet gereedschap gebruiken en je nieuwe plantjes netjes labelen. Ook is het handig te weten dat zaden niet altijd precies het type voortbrengen dat je wilt; daarom worden de meeste fruitsoorten geënt. Zoals Jeff Jabco zegt: “Zorg ervoor dat je zuigers die uit de onderstam komen, wegsnoeit” (dit voorkomt dat onnodige groei je gewenste resultaat in de weg staat).
Al met al lijkt het vermeerderen van fruitbomen soms wat complex, maar met wat geduld en nauwkeurigheid kun je straks genieten van je eigen gekweekte fruit dat niet alleen lekker is, maar ook bijdraagt aan een duurzamere achtertuin. Of je nu kiest voor enten, stekken of luchtlagen, iedere techniek heeft zo zijn eigen voordelen die jouw tuinbeleving een flinke boost geven.